a.Genel Bilgiler: Delik işlemede; matkap adını taşıyan takım hem dönme şeklinde kesme, hem de ilerleme hareketini yapar; parça hiç bir hareket yapmaz.
Bu amaçla takım matkap tezgahının iş miline ve parça tezgahının tablasına tutturulur. Delik işleme; delik delme, delik genişletme, raybalama, konik havşa başı açma, silindirik havşa başı açma, düzeltme, vida açma gibi işlemlerden meydana gelir.
Delik işlemleri matkap denilen tezgahlarda veya küçük çapta işlemler için el aletleri ile yapılır. Çeşitli şekilde olabilen bu tezgahlardan aşağıda normal bir matkap tezgahı gösterilmiştir.

Burada takımın dönme ve ilerleme hareketi, vitez ve ierleme kutularının yardımıylatek bir motordan sağlanır. İlerleme işlemi ell de kumanda edilebilr. Bu tezgahta; her delik işlendikten sonra; parça çözülür,işlenecek kısım takımın tam altına getirilir,parça tutturulur ve işlem yapılır.
Matkap takımlarının sapları konik veya silindirik olabilir. Konik saplı matkaplar, direkt olarak, konik olan iş milinin iç kısmına tutturulur; bu durumda matkabı çıkarmak için bir kol kullanılır. Silindirik saplı matkaplar iş miline pens ve bir sıkma tertibatının yardımıyla tutturulur. Parçalar tezgah tablasına şekilde gösterildiği gibi tutturulur.

Delik delmek için, çevresinde spiral kanallar bulunan ve spiral matkap denilen takım kullanılır. Spiral kanallar, delme sırasında talaşın delikten çıkmasını sağlarlar. Bir matkap, gövde ve sap olmak üzere iki kısımdan meydana gelir.

İş miline tutturulan sap kısmı konik veya silindirik olabilir. Sap kısmı, kanallı kısımla yekpare veya kaynakla bağlanmış olabilir. Matkabın çapı d,kanallı kısmın başlangıç çapıdır; açılan deliğin iç yüzeylerine değmemesi için kanallı kısım konik yapılır. Takımın kesme kısmı, koni şeklinde olan uç kısımdır. Burada iki ana kesme ağzı bulunur.
Genelde uç ve kesme açıları belli olan N, H ve W ile simgelenen, belirli malzemeler için kullanılan ve değerleri aşağıda verilen üç standart matkap vardır.

Herhangi bir talaş kaldırmada olduğu gibi delmede de kesme koşulları; kesme hızı v, ilerleme s ve paso kalınlığı a dır. İlerleme s(mm/dev) matkabın bir devirde eksenel yönden katettiği uzaklıktır. Spiral matkap iki ağızlı bir takımdır; dolayısıla burada ilerleme bir ağıza karşılık gelen ilerleme (s2) olarak ta ifade edilebilir. Buna göre delmede aşağıdaki bağıntılar vardır.

Aşağıdaki şekilde hız çeliğinden yapılan matkaplar için kesme hızı ve ilerleme değerleri verilmiştir.Genelde s=(0.01-0.02) alınır. Burada d(mm) delik çapıdır.

KONVANSİYONEL TEZGAHLAR VE CNC TEZGAHLAR HAKKINDA BİLGİLER


CNC matkap tezgahları işlem fonksiyonları bakımından konvansiyonel türlerinden çok farklı değildir. Başlı başına CNC matkap tezgahı olarak değil küçük kapasiteli düşey işleme merkezi olarak tasarlanırlar. Tezgah tablasının hareketleri X ve Y eksenleri, kesicinin hareketi ise Z ekseni doğrultusundadır.

VİDEO